Miks, marka, kavalitet, dizajn proizvoda i usluge u vezi sa proizvodom

Miks proizvoda, asortiman ili prozvodni program je skup svih proizvoda koje jedno preduzeće nudi kupcima. Miks proizvoda se definiše i kao skup različitih linija proizvoda, pri čemu se pod linijom proizvoda podrazumeva grupa proizvoda koji su slični u tehničkom i marketinškom pogledu, koji se prodaju istoj grupi kupaca, istim kanalima i koji pripadaju istoj cenovnoj grupi.

Osnovne dimenzije miksa ili asortimana su:

širina
dužina
dubina i
gustina.
Širina miksa proizvoda meri se brojem linija prizvoda koje preduzeće nudi na tržištu. Na primer jedno preduzeće proizvodi zubne paste, deterdžente, sapune i papirne maramice.

Dužina miksa proizvoda meri se ukupnim brojem pojedinih proizoda u miksu. Sabiraju se sve vrste zubnih pasta, sve vrste deterdzenata, sapuna i maramica i ukupan zbir je dužina miksa.

Dubina se meri brojem varijeteta svakog proizvoda u liniji. Na primer, ako se jedna vrsta paste za zube pojavljuje u tri veličine i dva sastava, onda je dubina 3×2=6.

Gustina miksa odnosi se na stepen povezanosti raznih linija proizvoda u krajnjoj potrošnji, u zahtevima proizvodnje, u kanalima distribucije i sl..

Marka proizvoda

Marka je ime, termin, simbol ili oblik ili njihova kombinacija kojom se proizvod jednog preduzeća označava drugačije od proizvoda drugog preduzeća. Marka može označavati pojedinačni proizvod, grupu proizvoda ili sve proizvode preduzeća.

Deo marke koji se može izgovoriti naziva se ime marke. Obično sadrži reči i brojeve (Rolex, 7-up). Onaj deo marke koji se ne može izgovoriti naziva se znakom marke. To je često simbol ili oblik.

Oznaka koja ukazuje da vlasnik ima isključivo zakonsko pravo upotrebe marke naziva se zaštitinim znakom marke proizvoda.

Dobro odabrano ime marke ima sledeće karakteristike:

lako se izgovara, prepoznaje i pamti
upućuje na posebne elemente kvaliteta proizvoda
upućuje na neke prednosti proizvoda.
Postoje dve osnovne kategorije marki: proizvođačeva marke i trgovinska marka. Proizvođačeva potiče od proizovđača, a trgovinska od posrednika – veletrgovca i trgovca na malo (na primer u Idei je K, u Rodi M, i sl)

Kvalitet proizvoda je višedimenzionalni pojam koji obuhvata:

funkciionalnost
pouzdanost
trajnost
tačnost
lakoću rukovanja
popravljivost i druga svojstva koja određuju sposobnost proizvoda da zadovolji određenu potrebu potrošača.
Dizajn i pakovanje

Osnovne dimenzije dizajna proizvoda su: oblik, boja, veličina, sastav i težina. Dobar dizajn može da osvoji sklonost kako potrošača tako i kanala prodaje. Stil proizvoda stvara prvi utisak na potrošače i ukoliko nije povoljan, najčešće ne dolazi do realizacije. Zbog toga je važno da preduzeće blagovremeno „oseti“ zahteve tržišta za izmenom stila i da reaguje u pravom trenutku.

Na stavove potrošača i odluku o kupovini može uticati i pakovanje. Kozmetički proizodi predstavljaju tipičan primer proizvoda kod kojih pakovanje ima veliku ulogu. Pakovanje ima dve osnmovne funkcije: da zaštiti proizvod i da doprinese unapređenju prodaje. U ostvarivanju prve funkcije, pakovanje štiti proizvod od kvarenja, prosipanja, lomljenja i sl. U ostvarivanju promocione uloge, pakovanje obaveštava kupce o sadržajima proizvoda, svojstvima, upotrebi, prednostima i sl.

Odluke u vezi sa pakovanjem odnose se na čitav nize elemenata, kao što su:

veličina
oblik
materijal
boja
grafika
tekst i
oznaka marke.
Pre konačnog izbora uvek se sprovode testovi i to: tehnički, vizuelni i test kanala prodaje.

Usluge u vezi sa proizvodom ili, kako se često nazivaju, prodajne i posleprodajne usluge obuhvataju aktivnosti čiji je cilj da potrošaču omoguće, odnosno olakšaju kupovinu i/ili bolje korišćenje proizvoda. Tu spadaju kreditne usluge, garancija, usluge servisa i sl.